Nadciśnienie tętnicze to przewlekłe podwyższenie ciśnienia krwi w tętnicach powyżej wartości 140/90 mmHg. Główne przyczyny to predyspozycje genetyczne, nadwaga, stres, nadmiar soli w diecie, brak aktywności fizycznej oraz palenie tytoniu. Choroba często przebiega bezobjawowo, dlatego nazywana jest "cichym zabójcą".
Typowe objawy to bóle głowy, zawroty głowy, szum w uszach, kołatanie serca i duszność. Nieleczone nadciśnienie prowadzi do poważnych powikłań: zawału serca, udaru mózgu, niewydolności serca i uszkodzenia nerek.
Leki należy przyjmować regularnie, najlepiej o stałych porach. Konieczne jest systematyczne mierzenie ciśnienia i regularne kontrole lekarskie. Ważne jest także stosowanie diety niskosodowej i aktywności fizycznej.
Choroba niedokrwienna serca powstaje wskutek zwężenia lub zamknięcia tętnic wieńcowych, które dostarczają krew do mięśnia sercowego. Główną przyczyną jest miażdżyca, powstająca w wyniku odkładania się blaszek cholesterolowych w ścianach naczyń.
Wyróżniamy stabilną chorobę wieńcową, która objawia się bólem w klatce piersiowej podczas wysiłku, zawał serca będący nagłym zamknięciem tętnicy wieńcowej oraz niestabilną dławicę piersiową - stan przedzawałowy wymagający natychmiastowej pomocy medycznej.
W przypadku silnego bólu w klatce piersiowej należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe, ułożyć chorego w pozycji półsiedzącej, podać nitroglicerynę pod język (jeśli jest przepisana) oraz kwas acetylosalicylowy. Nie wolno pozostawiać chorego samego.
Zaburzenia rytmu serca to nieprawidłowości w częstości lub regularności pracy serca, które mogą znacząco wpływać na jakość życia pacjentów. Najczęstsze rodzaje arytmii obejmują migotanie przedsionków, częstoskurcz i bradykardię. Migotanie przedsionków charakteryzuje się nieregularnym rytmem serca, podczas gdy częstoskurcz oznacza zbyt szybkie bicie serca (powyżej 100 uderzeń na minutę), a bradykardia to zbyt wolny rytm (poniżej 60 uderzeń na minutę).
Zaburzenia rytmu mogą powodować kołatanie serca, duszność, zawroty głowy, osłabienie czy omdlenia. Nieleczone arytmie zwiększają ryzyko udaru mózgu, zwłaszcza w przypadku migotania przedsionków.
W polskich aptekach dostępne są różne leki antyarytmiczne. Do głównych grup należą preparaty naparstnicowe (digoksyna), leki antyarytmiczne (amiodaron, propafenon) oraz antykoagulanty zapobiegające zakrzepom (warfaryna, riwaroksaban, apiksaban). Pilna konsultacja kardiologiczna jest konieczna przy ostrych objawach arytmii.
Niewydolność serca to zespół objawów wynikający z niezdolności serca do pompowania odpowiedniej ilości krwi. Najczęstsze przyczyny to choroba niedokrwienna serca, nadciśnienie tętnicze, wady zastawkowe oraz kardiomiopatie. Niewydolność klasyfikuje się według skali NYHA od I do IV klasy czynnościowej, w zależności od nasilenia objawów przy wysiłku fizycznym.
Leczenie niewydolności serca opiera się na kilku grupach leków:
Dodatkowe wspomaganie może obejmować preparaty z koenzymem Q10. Niezbędna jest modyfikacja stylu życia: ograniczenie soli, kontrola masy ciała, umiarkowana aktywność fizyczna oraz regularne kontrole lekarskie.
Miażdżyca tętnic obwodowych to przewlekłe schorzenie prowadzące do zwężenia lub zamknięcia naczyń krwionośnych kończyn. Objawia się bólem podczas chodzenia, uczuciem zimna w stopach oraz trudno gojącymi się ranami. Wczesne rozpoznanie i odpowiednie leczenie mogą znacząco poprawić jakość życia pacjentów.
Żylaki to poszerzone, pokręcone żyły powierzchowne, najczęściej kończyn dolnych. Towarzyszą im obrzęki, uczucie ciężkości nóg oraz skurcze mięśni łydek. Niewydolność żylna może prowadzić do poważnych powikłań, dlatego ważne jest wczesne wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Do głównych czynników ryzyka należą: palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, podwyższony cholesterol, otyłość, brak aktywności fizycznej oraz stres. Modyfikacja stylu życia i regularne badania kontrolne są kluczowe w zapobieganiu chorobom serca.
Zdrowa dieta bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz ryby morskie znacząco obniża ryzyko chorób serca. Regularna aktywność fizyczna wzmacnia mięsień sercowy, poprawia krążenie i pomaga utrzymać prawidłową masę ciała.
